Philips CD-i: Το Multimedia όραμα που δεν έγινε πραγματικότητα
Το Targeted.gr ανατρέχει πίσω στον χρόνο, στις αρχές της δεκαετίας του ’90, σε μια εποχή που η τεχνολογία άρχισε να εισβάλλει δυναμικά στο σαλόνι, τα CD αντικαθιστούσαν σιγά σιγά τις κασέτες, και ο κόσμος ονειρευόταν μια νέα εποχή διαδραστικής ψυχαγωγίας. Κάπου εκεί, ανάμεσα σε φουτουριστικές ιδέες και εμπορικές προσδοκίες, γεννήθηκε το Philips CD-i (Compact Disc Interactive). Μια από τις πιο φιλόδοξες αλλά και αμφιλεγόμενες κονσόλες στην ιστορία της τεχνολογίας.
Το όραμα πίσω από το CD-i
Η Philips, σε συνεργασία με τη Sony, ξεκίνησε από τα τέλη της δεκαετίας του ’80 να αναπτύσσει ένα νέο format που δεν θα περιοριζόταν στη μουσική, αλλά θα συνδύαζε ήχο, βίντεο, κείμενο και διαδραστικότητα σε ένα ενιαίο μέσο. Το όραμα ήταν φιλόδοξο — να δημιουργηθεί μια «ψηφιακή βιβλιοθήκη» για όλη την οικογένεια, με εφαρμογές εκπαίδευσης, ψυχαγωγίας, ντοκιμαντέρ, ακόμη και παιδικών παιχνιδιών. Και εγένετο το Philips CD-i.
Η συσκευή δεν παρουσιαζόταν καθαρά ως παιχνιδομηχανή, αλλά ως ένα interactive multimedia player, που έβαζε την τεχνολογία στα σπίτια με έναν «πολιτισμένο» και προσβάσιμο τρόπο.
Κυκλοφορία και υποδοχή
Το πρώτο μοντέλο του CD-i, με την ονομασία Philips CD-i 205, κυκλοφόρησε το 1991 με την εταιρεία να δηλώνει διαφημίζοντας ότι «Το μέλλον είναι εδώ». Η υποδοχή, ωστόσο, ήταν μικτή.
Παρά τη φουτουριστική του φύση, η αγορά δεν ήταν έτοιμη. Με τιμή κοντά στα 700 δολάρια (πολύ υψηλή για την εποχή), περίπλοκα μενού και αργή απόκριση, το CD-i έμοιαζε περισσότερο με ένα high-tech εργαλείο παρά ένα μηχάνημα για όλη την οικογένεια. Κι όμως, η Philips πίστευε τόσο πολύ στο προϊόν της, που το προώθησε σε μεγάλο βαθμό, από την Ευρώπη μέχρι την Αμερική, επενδύοντας εκατομμύρια.
Τα Παιχνίδια: Ευκαιρία ή Παρωδία;
Αν και το αντικείμενο του CD-i δεν ήταν μια αμιγώς κονσόλα βιντεοπαιχνιδιών, η ανάγκη της Philips να ανταγωνιστεί τη Nintendo και τη SEGA την εποχή εκείνη, την έσπρωξε στον χώρο του gaming. Οι τίτλοι που κυκλοφόρησαν είχαν ποικιλία, από εκπαιδευτικά προγράμματα έως point-and-click adventures.
Όμως εκεί που η ιστορία έγινε πραγματικά περίεργη, ήταν όταν η Nintendo επέτρεψε στη Philips να δημιουργήσει παιχνίδια με χαρακτήρες της, μετά τη ματαίωση του συνεργατικού project CD-ROM του Super Nintendo.
Αποτέλεσμα; Μερικά από τα πιο διαβόητα παιχνίδια όλων των εποχών:
Hotel Mario
Link: The Faces of Evil
Zelda: The Wand of Gamelon
Αν και έγιναν αντικείμενο χλευασμού, σήμερα αποτελούν πολιτιστικά artifacts μιας μεταβατικής εποχής, και βέβαια συλλεκτικά κομμάτια με υψηλή αξία.
Τεχνολογική Καινοτομία… με περιορισμούς
Το CD-i ήταν πράγματι μπροστά τεχνολογικά:
• Υποστήριξη full motion video (FMV), με βίντεο σε CD.
• Διαδραστικό μενού και τηλεχειριστήριο (κάτι σπάνιο το 1991!).
• Δυνατότητα χρήσης προγραμμάτων για μάθηση, τέχνη, ταξίδια και επιστήμη.
• Τίτλοι όπως το Voyeur έφερναν εμπειρίες τύπου «interactive movie» στα σπίτια, πριν ακόμα το internet κάνει τέτοια projects εύκολα προσβάσιμα.
Ωστόσο, ο επεξεργαστής του CD-i ήταν αδύναμος, με αποτέλεσμα τα παιχνίδια να υποφέρουν από χαμηλά framerates, καθυστερήσεις και χαμηλής ποιότητας ήχο και βίντεο, ειδικά αν τα συγκρίνουμε με τις mainstream κονσόλες της εποχής (SNES, SEGA Mega Drive).
Η Πτώση: Όταν η αγορά δεν είναι έτοιμη
Η Philips προσπάθησε να επαναλανσάρει το CD-i αρκετές φορές, με φτηνότερα μοντέλα, νέα interfaces και επιπλέον περιεχόμενο (όπως encyclopedias ή διαδραστικά CD για παιδιά). Ακόμα και εκπαιδευτικά ιδρύματα και μουσεία χρησιμοποίησαν το CD-i για multimedia παρουσιάσεις.
Ωστόσο, η υψηλή τιμή, η ασαφής ταυτότητα, η κακή φήμη των παιχνιδιών και η έλλειψη ισχυρών third-party developers οδήγησαν το project σε αργή και βασανιστική αποτυχία. Το 1998, η Philips σταμάτησε επισήμως την υποστήριξη της πλατφόρμας.
Κληρονομιά
• Παρά την εμπορική του αποτυχία, το CD-i παραμένει μια σημαντική ιστορική στιγμή:
• Ήταν από τα πρώτα μηχανήματα που πρότειναν την έννοια του “home multimedia hub”.
• Προέβλεψε τη στροφή προς πλούσιο περιεχόμενο σε δίσκους, κάτι που εδραίωσε το PlayStation λίγα χρόνια αργότερα.
• Πειραματίστηκε με είδη που έμελλε να εξελιχθούν στο διαδίκτυο: interactive fiction, FMV games, διαδραστικά tutorials.
Σήμερα, οι συλλέκτες τιμούν το CD-i ως ένα «χαμένο κεφάλαιο» της ιστορίας των παιχνιδιών — ένα προϊόν γεμάτο όραμα, με λάθος εκτέλεση.
Trivia & Fun Facts
• Το CD-i μπορούσε να προβάλει υπότιτλους σε πολλές γλώσσες ταυτόχρονα.
• Πολλοί τίτλοι του βασίζονταν σε πραγματικά βίντεο με ηθοποιούς, πριν ακόμα κυκλοφορήσει το Night Trap.
• Η σειρά CD-i 400 της Philips είχε επιλογή για παιδική προστασία — σπάνιο χαρακτηριστικό για την εποχή.
Επίλογος
Το Philips CD-i δεν πέτυχε τον στόχο του. Δεν έγινε ποτέ household name. Όμως παραμένει ένα γοητευτικό κεφάλαιο της τεχνολογικής και πολιτιστικής εξέλιξης, ένα μνημείο των ’90s όπου το μέλλον φαινόταν τόσο κοντά — αλλά ήταν ακόμα μακριά.
Και για εμάς στο Targeted.gr, το CD-i είναι ένας υπέροχος λόγος να θυμηθούμε πως η καινοτομία, ακόμα και όταν αποτυγχάνει, έχει πάντα κάτι να μας διδάξει.