Μια πρόσφατη μελέτη που διεξήχθη από την ομάδα του καθηγητή Flavio Donato στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας αποκαλύπτει ότι ανθρώπινος εγκέφαλος είναι πολύ πιο ευέλικτος από ό,τι πιστεύαμε. Πιο συγκεκριμένα, μέσω πειραματισμών που πραγματοποιήθηκαν με τη βοήθεια ποντικιών, η ομάδα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι κάθε ανάμνηση καταγράφεται σε τρία διαφορετικά αντίγραφα στον εγκέφαλο, το καθένα αποθηκευμένο από μια διαφορετική ομάδα νευρώνων. Έτσι θα μπορούσε να εξηγηθεί το πως οι αναμνήσεις μας εξελίσσονται με την πάροδο του χρόνου και προσαρμόζονται σε νέες εμπειρίες.

Στον εγκέφαλο, η περιοχή του ιππόκαμπου, καθοριστική για τη μάθηση και τη μνήμη, καταγράφει κάθε γεγονός με τρεις διαφορετικές μορφές. Οι πρώτοι νευρώνες που αναπτύχθηκαν, που ονομάζονται «πρώιμοι» νευρώνες, δημιουργούν ένα αντίγραφο της μνήμης που, αν και αρχικά αδύναμο, ενισχύεται με την πάροδο του χρόνου. Αυτή η μνήμη γίνεται πιο προσιτή στον εγκέφαλο πολύ μετά τον σχηματισμό της, επιτρέποντας τη διατήρηση των αναμνήσεων μακροπρόθεσμα.

Αντίθετα, οι «όψιμοι» νευρώνες παράγουν ένα αντίγραφο μνήμης που είναι αρχικά πολύ ισχυρό αλλά εξασθενίζει γρήγορα. Αυτή η μνήμη είναι ευκολότερο να τροποποιηθεί λίγο μετά τον σχηματισμό, επιτρέποντας την ενσωμάτωση νέων πληροφοριών ή τη διόρθωση σφαλμάτων. Τέλος, μια ενδιάμεση ομάδα νευρώνων παράγει μια σταθερή μνήμη, η οποία αλλάζει ελάχιστα με την πάροδο του χρόνου.

Ανάλογα με το πότε ανακαλείται μια μνήμη, μπορούν να ενεργοποιηθούν διαφορετικά αντίγραφα, επηρεάζοντας έτσι τον τρόπο αλλαγής ή χρήσης της μνήμης. Ο Flavio Donato εξηγεί ότι αυτή η ευελιξία είναι ζωτικής σημασίας για την προσαρμογή στις αλλαγές στο περιβάλλον μας, επιτρέποντας στον εγκέφαλο να κάνει τις κατάλληλες επιλογές για το μέλλον. Παράλληλα, η μελέτη θα μπορούσε να ανοίξει νέους δρόμους για θεραπείες ψυχικής υγείας ή πιο αποτελεσματικές μεθόδους στον χώρο της εκπαίδευσης.