Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί τη συχνότερη μορφή καρκίνου στις γυναίκες παγκοσμίως. Χάρη στον προληπτικό έλεγχο, η διάγνωση γίνεται συχνά σε πρώιμα στάδια. Ωστόσο, υπάρχει ένα ποσοστό περιπτώσεων όπου ο καρκίνος διαφεύγει της ανίχνευσης – ακόμα και με σύγχρονες απεικονιστικές μεθόδους. Πρόκειται για τον λεγόμενο «αόρατο» καρκίνο του μαστού. Η μορφή αυτή καρκίνου αποτελεί σοβαρή πρόκληση τόσο για τους γιατρούς όσο και για τις γυναίκες που υποβάλλονται σε προληπτικό έλεγχο.

Τι είναι ο “αόρατος” καρκίνος του μαστού;

Πρόκειται για περιπτώσεις κακοήθειας που δεν εμφανίζονται στις βασικές απεικονιστικές εξετάσεις, όπως η μαστογραφία και το υπερηχογράφημα. Συνήθως εντοπίζονται σε γυναίκες με υψηλή πυκνότητα μαστών, όπου η παρουσία πυκνού ινώδους ιστού καλύπτει την ύπαρξη όγκων. Αυτές οι μορφές καρκίνου μπορεί να διαγνωστούν τυχαία ή αφού δώσουν πρώτα μεταστάσεις. Η πιο συχνή σε εμφάνιση μετάσταση στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι στους λεμφαδένες στη μασχάλη.

Η σημασία της πυκνότητας του μαστού

Η πυκνότητα του μαστού αναφέρεται στην αναλογία αδενικού και ινώδους ιστού σε σχέση με τον λιπώδη ιστό. Όσο υψηλότερη είναι η πυκνότητα, τόσο δυσκολότερη είναι η διάγνωση μέσω μαστογραφίας. Η πυκνότητα μειώνει την ευαισθησία της μαστογραφίας και μπορεί να καθυστερήσει σημαντικά τη διάγνωση. Γυναίκες με υψηλή πυκνότητα μαστών (άνω του 75 %) έχουν έως και πέντε φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν από καρκίνο που δεν εντοπίζεται εύκολα μέσα από τη μαστογραφία. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η μαστογραφία χάνει έως και 30% των υπαρχόντων καρκίνων. Η υψηλή πυκνότητα των μαστών συχνά σχετίζεται και με πιο επιθετικές μορφές καρκίνου. Η αξιολόγηση της πυκνότητας γίνεται από τον ακτινολόγο και οφείλει να λαμβάνεται υπόψη στον προγραμματισμό του προσυμπτωματικού ελέγχου.

Όταν οι απεικονιστικές εξετάσεις αποτυγχάνουν

Όπως προαναφέρθηκε, η απλή μαστογραφία μπορεί να «χάσει» έως και 30% των καρκίνων σε πυκνούς μαστούς. Ο συνδυασμός με υπερηχογράφημα αυξάνει την ανιχνευσιμότητα σημαντικά. Σε κάποιες περιπτώσεις, μόνο η μαγνητική τομογραφία αποκαλύπτει τη βλάβη.

Σε ακραίες περιπτώσεις, η διάγνωση ξεκινά από ύποπτη διόγκωση στους λεμφαδένες της μασχάλης. Η βλάβη μπορεί να είναι εντελώς αόρατη στην περιοχή του μαστού, αλλά αποκαλύπτεται μέσα από τη βιοψία του λεμφαδένα.

Πώς εμφανίζεται ο αόρατος καρκίνος του μαστού;

Ορισμένες γυναίκες προσέρχονται με διογκωμένους λεμφαδένες στη μασχάλη, χωρίς ευρήματα στις απεικονιστικές εξετάσεις του μαστού. Σε αυτές τις περιπτώσεις, μόνο η μαγνητική τομογραφία ή η βιοψία μπορεί να επιβεβαιώσει τη διάγνωση. Αυτού του τύπου η καθυστέρηση έχει σημαντική επίπτωση στην πρόγνωση.

Η αξία της πρόληψης και της εξατομικευμένης προσέγγισης

Η στρατηγική πρόληψης πρέπει να βασίζεται στην ατομική αξιολόγηση κινδύνου. Οι γυναίκες χωρίς κληρονομικό ιστορικό ξεκινούν τον έλεγχο στα 40 με ετήσια μαστογραφία. Όσες έχουν πυκνούς μαστούς πρέπει να υποβάλλονται σε μαστογραφία και σε υπερηχογράφημα συνδυαστικά. Σε περιπτώσεις όπου υπάρχει γενετική προδιάθεση, η μαγνητική τομογραφία επιβάλλεται από την ηλικία των 30–35 ετών.

Αυτοεξέταση μαστού

Η μηνιαία αυτοεξέταση μπορεί να αναδείξει μεταβολές στο σχήμα, την υφή ή την ευαισθησία των μαστών. Συνίσταται να γίνεται 5–10 ημέρες μετά την περίοδο, μπροστά σε καθρέφτη και σε όρθια ή ξαπλωμένη θέση. Οποιαδήποτε αλλαγή πρέπει να αξιολογείται από γιατρό.

Πώς επηρεάζει ψυχολογικά τις γυναίκες μια ενδεχομένως καθυστερημένη διάγνωση

Η αβεβαιότητα, ο φόβος καθυστέρησης της διάγνωσης και η συχνή επανάληψη εξετάσεων προκαλούν έντονο στρες. Ωστόσο, δε χρειάζεται πανικός ούτε μόνιμο άγχος. Το άγχος από μόνο του γνωρίζουμε πλέον ότι λειτουργεί άκρως επιβαρυντικά σε κάθε πτυχή της υγείας και της ζωής των ανθρώπων, είτε πάσχουν από κάποιο νόσημα είτε όχι. Άρα, η διατήρηση της ψυχραιμίας και η επιλογή του κατάλληλου ιατρού είναι κρίσιμες. Ένας έμπειρος χειρουργός μαστού είναι ο πιο ισχυρός σύμμαχος στον αγώνα για την ανεύρεση και την καταπολέμηση του καρκίνου του μαστού. Εάν μάλιστα κριθεί αναγκαία η χειρουργική επέμβαση, πλέον δεν πραγματοποιείται σε κάθε περίπτωση μαστεκτομή. Αντιθέτως, υπάρχουν και σύγχρονες τεχνικές όπως η ογκεκτομή που δίνουν τη δυνατότητα στη γυναίκα να διατηρήσει τους μαστούς της.

Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Οι Καλύτεροι Χειρουργοί Μαστού – Μαστολόγοι στην Ελλάδα το 2025

Συνοψίζοντας, ο “αόρατος” καρκίνος του μαστού δεν είναι ανίκητος. Με γνώση, εμπειρία και συνδυασμό απεικονιστικών εξετάσεων, μπορεί να εντοπιστεί εγκαίρως. Η πρόληψη, η εξατομίκευση του ελέγχου και η συνεχής ενημέρωση των γυναικών είναι τα ισχυρότερα όπλα που έχουμε αυτή τη στιγμή στη διάθεσή μας.

www.targeted.gr